Tayvan Savunma Bakanlığı’nın açıklamasında, 91 hava aracından 54’ünün, Tayvan Boğazı’nda tarafların tesir alanlarını sınırladığı varsayılan hava ve deniz çizgisini geçtiği ve Tayvan’ın “Hava Savunma Tanımlama Bölgesi” (ADIZ) ilan ettiği alanda uçtuğu duyuruldu.
Açıklamada; 8 “SU-30”, 10 “J-10”, 2 “J-11”, 10 “J-16” savaş uçağı, 2 “H-6” tipi bombardıman uçağı, “Y-8 ASW” tipi deniz devriye uçağı,“KJ-200” tipi erken ihtar uçakları ile “TB-001” tipi silahlı, “BKZ-005” tipi silahsız drone’ların, Tayvan Boğazı’ndaki prestiji “orta çizgiyi” geçtiği, “Y-8 EW” ve “Kj-500” erken ikaz uçakları ile “Y-20” tipi tanker uçağının ADIZ’in güney kısmına, 15 “J-15” savaş uçağının ise güneydoğu kısmına uçtuğu bilgisi verildi.
Ada etrafındaki uçuşlar ve gemi devriyelerinin, Çin ordusunun Tayvan önderi Tsai Ing-wen’in Orta Amerika ve ABD ziyaretlerinin akabinde başlattığı askeri tatbikata faaliyetlere bağlı olduğu kestirim ediliyor.
Çin Halk Kurtuluş Ordusunun Tayvan’ın bulunduğu bölgeden sorumlu Doğu Cephesi Komutanlığı, 8 Nisan’da Ada etrafında kara, hava, deniz ve roket kuvvetlerinin katıldığı müşterek askeri tatbikata başladığını duyurmuştu.
“Müşterek Kılıç” adı verilen askeri tatbikata, kara kuvvetlerine bağlı roket bataryaları, deniz kuvvetlerine bağlı savaş gemileri, karada konuşlu gemi savar sistemleri, hava kuvvetlerine bağlı savaş jetleri, keşif ve erken ikaz uçakları ile güdümlü füze sistemlerini denetim eden birliklerin katıldığı bildirilmişti.
Üç gün süren tatbikatta 8 Nisan’da 71 hava aracı ve 9 gemi, 9 Nisan’da ise 70 hava aracı ve 11 gemi Ada etrafında görülmüştü.
Tsai’nin ziyaretleri
Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’ın başkanı Tsai, Orta Amerika ülkeleri Guatemala ve Belize’yi ziyaretleri öncesinde ve sonrasında ABD’ye “transit geçiş” gerekçesiyle gayrıresmi ziyaretlerde bulunmuştu.
Tayvan başkanı, 30 Mart’ta New York kentinde Hudson Enstitüsü tarafından düzenlenen toplantıya katılmış, 5 Nisan’da da Kaliforniya eyaletinin Simi Valley kentinde ABD Temsilciler Meclisi Lideri Kevin McCarthy ve partiler ortası Kongre heyetiyle görüşmüştü.
Pekin idaresi, ziyaret nedeniyle ABD’yi protesto ederken Tsai’nin temaslarına aracılık eden iki kuruluşa ve yöneticilerine yaptırım uygulayacağını bildirmişti.
Pelosi’nin ziyareti de askeri tansiyona sebep olmuştu
ABD’nin evvelki Temsilciler Meclisi Lideri Pelosi’nin Ağustos 2022’de Tayvan’a yaptığı ziyaret, Washington ile Pekin ortasında krize yol açmıştı. Çin ordusu, ziyaretin akabinde Ada etrafında fiili abluka oluşturan askeri tatbikatlar düzenlerken, gerçek silah ve mühimmatın kullanıldığı tatbikatlarda Çin ana karasından ateşlenen güdümlü füzeler, Tayvan yakınlarındaki sulara düşmüştü.
Çin, ziyaretin akabinde Tayvan etrafındaki uçak ve gemi devriyelerini artırarak Tayvan Boğazı’nı ayıran prestiji orta çizgiyi geçtiği uçuşları tertipli hale getirmişti.
Çin’in topraklarının modülü olduğunu savunduğu Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949’dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan ortasında iç savaşın akabinde ortaya çıkan ayrılık hala devam ediyor.
Pekin, “Tek Çin” ilkesini vurgulayarak Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik münasebetler kurmasına, Birleşmiş Milletler ve öbür milletlerarası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik bağları kesmesini kaide koşuyor.