Karadeniz, geçtiğimiz haftalarda ABD ile Rusya’nın karşı karşıya geldiği anlara tanıklık etti.
ABD, Rusya’ya ilişkin iki Su-27 uçağının, Karadeniz’de MQ-9 İHA’yı taciz ettiğini, uçaklardan birinin çarptığı MQ-9’u milletlerarası sulara düşürdüğünü söylemişti. Bu tez, Rusya tarafından reddedildi.
ABD Genelkurmay Lideri Orgeneral Mark Milley, Savunma Bakanı Lloyd Austin ile Senato Silahlı Kuvvetler Komitesinde 2024 mali yılı savunma bütçesi üzerine bir oturuma katıldı.
Oturumda gündeme gelen bahisler ortasında Karadeniz’deki durum da vardı.
Rusya Karadeniz’i büsbütün denetim altına almayı hedefliyor
Rusya’nın Karadeniz’deki ana gayesine ait bir soruya Austin, şu yanıtı verdi:
Rusya Karadeniz’i büsbütün denetim altına almayı, müttefik ve ortaklarımızın bu denize daimi erişimini engellemeyi amaçlıyor.
ABD’li bakan, bölgesel mevkidaşları ile Karadeniz’e erişimin ehemmiyeti konusunda görüşmeler yaptığını ve bölgedeki müttefiklerin bu hususta birlikte çalışması gerektiğini bildirdi.
Ukrayna’ya MQ-9 İHA’larının verilmesi
Oturumda tartışmalara neden olan bir öbür husus ise Rusya’nın Karadeniz’de ABD’ye ilişkin MQ-9 insansız hava aracını (İHA) düşürmesinin akabinde ordunun birebir bölgede İHA uçuşu yapıp yapmadığı oldu.
Savunma Bakanı Austin, bir senatörün bu husustaki sorusunu “İstihbarat toplamak için istediğimiz rotalarda uçuş yapıyoruz.” cevabını vererek geçiştirmeye çalıştı.
Oturumda senatörlerden biri Ukrayna’ya neden MQ-9 verilmediğini sordu.
“Rus hava savunma sistemleri vurur”
Austin, savaşın yaşandığı hava alanının tehlikeli olduğunu, MQ-9’ların yavaş olduğunu ve Rus hava savunma sistemlerine karşı uçamayacaklarını söyledi. Tıpkı soruya Milley ise şöyle cevap verdi:
Birincisi dayanamazlar. Epeyce büyük ve yavaşlar, Rus hava savunma sistemleri tarafından vurulurlar.
Ayrıca kabiliyetleri konusunda da bizim ve öteki ülkelerin verdiği daha küçük, daha süratli ve daha çevik insansız hava sistemlerinden fazla nasıl bir katkı sağlayabilirler emin değilim.
Çin’e karşı gayri nizami harp
Bir senatörün ABD Özel Kuvvetleri’nin Çin’in caydırılmasında nasıl kullanılabileceğine ait soru üzerine Orgeneral Milley, “büyük güç rekabetinde epey geniş bir gri alan olduğunu” ve Özel Kuvvetlerin burada ehemmiyet arz eden bir öge olduğunu lisana getirdi.
ABD Özel Kuvvetleri’nin Çin’e karşı bölgedeki ortaklara eğitim ve taktiksel takviye vermesine de değinen Milley, şöyle dedi:
Daha geniş çaplı konvansiyonel savaşa baktığımızda, gayrinizami harp tüm savaş senaryolarında çok kıymetli bir rol oynar ve bu, büyük güç savaşında da kilit bir rol oynayacaktır.
Özel Kuvvetlerin savaşın başlamasından evvel direkt rol alabileceği ve bir büyük güçle savaşın caydırılmasına katkıda bulunabileceği bir dizi yeteneği vardır.
“İran nükleer silah geliştirmeye karar verdiği takdirde…”
Öte yandan, İran’ın bölgede istikrarsızlığa neden olan faaliyetlerde bulunduğunu ve Amerikan askerlerinin konuşlu olduğu üslere taarruzları sürdürdüğünü anlatan Milley, İran’ın iki haftadan az bir müddet içinde nükleer silah için gerekli fisil maddeyi elde edebileceğini lisana getirdi ve ekledi:
Ondan sonra da tam bir nükleer silah yapmaları yalnızca birkaç aylarını alır. ABD, siyaset olarak İran’ın nükleer silah elde etmesine müsaade etmeme konusunda kararlıdır. ABD ordusu, İran nükleer silah geliştirmeye karar verdiği takdirde idarenin değerlendirmesi için birçok askeri seçenek geliştirdi.
Oturumda, İran takviyeli kümelerin Irak ve Suriye’de ABD askerlerinin konuşlu olduğu üslere yönelik taarruzları tartışmaya yol açtı.
Arkansas Senatörü Cumhuriyetçi Tom Cotton, Suriye’de ABD askerlerinin konuşlu olduğu üssün İran takviyeli güçlerce vurulmasına ait bilginin Kongreden bir müddet saklandığını öne sürdü.
“Pentagon Suriye’deki saldırıyı saklıyor”
Cotton, Senato’nun tam da ABD Lideri Joe Biden’a İran’ın bölgede terör kümelerine takviye vermediğini teyit etmesini koşul koşan bir tasarıyı görüşürken Pentagon’un Suriye’deki saldırıyı sakladığını ileri sürdü.
ABD’li Senatör, bu bilginin vaktinde Kongre’nin elinde olması durumunda tasarının kabul edilmiş olabileceğini tez etti.
Austin ise, taarruzun olduğu gün Milley ile Kongre’de bütçe oturumunda olduklarını ve bilginin Kongre’ye iletilmesinin zamanlamasıyla Senato’daki tasarı görüşmesinin birbiriyle bağlantılı olmadığını savundu.